فرهنگ مجازی یا cyberculture تعریف مشخصی ندارد. همین پیشوند سایبر را درنظر بگیرید و ببینید با چه کلماتی همراه شده است یا می شود. مثلا همین دیروز بود که رئیس پلیس کشور خبر از به راه افتادن چیزی به نام پلیس سایبر یا سایبری داد و البته بدون توضیح اضافه تر، انگار که سایبر و هر آنچه که متعلق آن است، امروزه چنان واضح است که توضیح ایشان، من وشماو... توضیح واضحات خواهد بود.
طیف گسترده و متنوعی از معناها که حاصل ارجاع cyberculture است، در آثار و متون بکار رفته توسط نویسندگان و پژوهشگران این حوزه( همین حوزه مطالعاتی یا فیلد یک معناست) آشکار می شود. طیفی از خرده فرهنگ های متعلق به هکرهای خطرناک گرفته تا جنبش های اجتماعی وابسته به شبکه های مجازی همچون فیس بوک یا توئیتر، از امید و انتظار فوتوریستی به ظهور جامعه ای اطلاعاتی تحت فرمان آی سی تی گرفته تا رویه ها و کردوکارهای فرهنگی و اجتماعی کاربران اکنون فناوری های مبتنی بر رایانه و اینترنت( که به خودی خود مدلول یگانه و دم دستی برای دال cyberculture شده است)، از نظریه ها و فعالیت های مردم نگارانه گرفته تا تئوری و پژوهش مربوط به آنچه که رسانه های نوظهور یا New Media خوانده اند.
جدول زیر سعی دارد تا با نوعی دسته بندی، مفاهیم یا بهتر بگویم رویکردهای به cyberculture را توضیح دهد:
Utopian concepts of cyberculture | Information concepts of c. | Anthropological concepts of c. | Epistemological concepts of c. | ||||||
- c. as a form of utopian society changed through ICT - anticipating („futurologism“) | - c. as cultural (symbolical)codes od the information society - analytical, partly anticipating | - c. as cultural practices and life styles related to ICT - analytical, oriented to the present state and to history | - c. as term for social and anthropological reflection of new media | ||||||
Andy Hawk – Future Culture Manifesto (1993) Pierre Lévy – Kyberkultura (1997, česky 2000) | Margaret Morse – Virtualities: Television, Media Art and Cyberculture (1998) Lev Manovich – The Language of a New Media. (2001) | Arturo Escobar – Welcome to Cyberia: Notes on the Atrhopology of Cyberculture (1994, zde 1996) David Hakken – Cyborgs@Cyberspace (1999) | Lev Manovich – New Media from Borges to HTML (2003) Lister a spol. – New Media: A Critical Introduction (2003) | ||||||
در ستون نخست جدول شرح مفهوم یا رویکرد و ویژگی غالب آن آمده است و در ستون دوم نمونه آثاری که بدان مفاهیم و رویکردها پرداخته اند، ذکر شده است( جدول را از اینجا برداشته ام).
درباره رویکرد نخست مثلا فردی چون اندی هاوک که خود از طراحان پروژه سایبرپانک هم هست، فرهنگ مجازی را نوید یک جور نوزائی فوتوریستی جامعه می بیند. فرهنگ مجازی" در اینجا و اکنون" و در همین شکل نورسش مبنای وجودی" آینده نو" است. این جهت گیری به سوی آینده و تمرکز بر تغییرات اجتماعی و فرهنگی که توسط کاتالیزور فناوری سرعت و شتاب روزافزون یافته، روایت فوتوریستی و اتوپیائی است که از دل دنیای آکادمیک بیرون آمده است. پیر لوی فرانسوی هم با نگاه خوش بینانه فرهنگ مجازی را به دنیای اینترنت ارجاع داده و معتقد است که با گسترش اینترنت، شکل های جدید دانش و توزیع دانش ظهور می یابند، و این شکل ها نه تنها شیوه دستکاری اطلاعات را تغییر داده بلکه خود جامعه را دستخوش تغییر قرار می دهند. بنابراین cyberculture مترادف با این تغییر است، و به مجموعه ای از تکنیک ها( اعم از مادی و معنوی)، منش های عملی، ارزش ها، نگرش ها، و حتی شیوه های فکر کردن ما انسان ها مربوط می شود که متقابلا - یعنی به شیوه یک و دو کردن انسان و ماشین- در فضای سایبر رشد می یابند.
ادامه دارد...
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر